28 december 2024
Het bewind van Bashar al-Assad
Sinds begin deze eeuw werd Syrië geregeerd door Bashar al-Assad, die als zoon van Hafez al-Assad ongewild zijn troonopvolger werd. Aanvankelijk leek Bashar een leider die voor redelijkheid vatbaar was. Maar toen de bevolking in de jaren van de Arabische Lente ook in Syrië op zoek ging naar meer vrijheid, greep Assad in. Hij wilde niet onder de voet gelopen worden, zoals Ben-Ali in Tunesië, Khadaffi in Libië of Mubarak in Egypte.
Ook toen de terroristische organisatie ISIS ofwel Islamitische Staat opkwam stond Assad onder druk. Allerlei rebellengroepen kregen het voor elkaar om ISIS te verslaan. De Koerden speelden daarbij een belangrijke rol. Zij zagen kans om hun territorium in het oosten van Syrië flink uit te breiden. Dat was zeer tegen de zin van buurland Turkije, die een langjarige vete met de Koerden uitvecht.
Nadat ISIS vooral door de Koerden en de rebellengroepen was verslagen, keerden de rebellen zich tegen het leger van Assad.
Assads buitenlandse connecties
Inmiddels had Assad zijn leger opgedragen om de rebellen te bestrijden. Daarbij kwamen zijn relaties met Rusland, China en Iran goed van pas. Met name Rusland schoot Assads leger te hulp. De islamitische rebellen werden door de Russen en het Syrische leger zwaar bestreden. Ook onder de burgerbevolking in de door de rebellen beheerste gebieden vielen duizenden doden. Daarbij werden door het leger van Assad methoden gebruikt die internationaal streng verboden zijn. Ook de Russen trokken zich van die oorlogsregels niets aan en bombardeerden in rebellengebied met verboden wapentuig.
Nadat de rebellen grotendeels werden verslagen, kwam Syrië onder een sterke Russische invloed terecht. Op sommige scholen kregen kinderen zelfs Russische les. Ook kreeg Rusland een Syrische haven en een luchthaven aan de kust van de Middellandse Zee in handen. Ze hadden daar een marinehaven en vliegveld nodig om hun invloed in Afrika uit te breiden.
Maar Rusland begon een oorlog met Oekraïne en dacht dat land wel even onder de voet te lopen. Toen dat zwaar tegenviel en bleef voortslepen, verslapte de aandacht voor Syrië. Assad dacht intussen dat hij de rebellen wel onder de duim had.
Assads leger en geheime dienst hielden de op de rebellen heroverde gebieden onder controle. Rebellen die ze in handen kregen en mensen met Assad onwelgevallige meningen of die anti-Assad-oproepen deden, moesten dat vaak met een wrede gevangenschap en de dood bekopen. Meer dan 100.000 mensen werden om het leven gebracht in de gevangenissen van het Assad-regime en kwamen veelal in massagraven terecht. (Hoeveel mensen hebben daar in Europese steden tegen geprotesteerd? Of op universiteiten? Dat gebeurt alleen als het om Israël gaat…)
Maar in de Syrische provincie Idlib bleven de rebellen de dienst uit maken en nam hun invloed sterk toe. En achter de schermen bleef Turkije banden aanhouden met verschillende rebellengroepen.
Hayat Tahrir al-Sham
Aan het begin van de Syrische burgeroorlog werd vanuit de islamitische terreurorganisatie Al-Qaida een Syrische tak opgericht. Deze organisatie ‘Al-Nusra-Front’ werd geleid door Mohammed al-Joulani (echte naam Achmed Al-Sharaa). Een aantal jaren later verbrak Al-Joulani de banden Al-Qaida, om zich te kunnen richten op een betere samenwerking tussen diverse Syrische rebellengroepen. Het doel zou worden om het regime van Assad omver te werpen. Zijn nieuwe organisatie ging Hayat Tahrir al-Sham heten, tegenwoordig beter bekend als HTS.
In de provincie Idlib had Al-Joulani eerder al een regering opgetuigd. Daar werd ook een goed georganiseerd rebellenleger getraind, die eind november 2024 een poging ondernam om de regering van Assad in Damascus omver te werpen. Ook andere rebellengroepen sloten zich hierbij aan, waardoor het lukte om Assad te verdrijven. Op 8 december vluchtte Assad naar Moskou, waar hij van president Poetin asiel kreeg. Assad had z’n familie daar met veel geld al eerder heen gestuurd.
Een nieuw bewind in Syrië
Nadat Assad vertrokken was nam Al-Joulani de leiding van het land over. Hij zag kans om de rebellengroepen redelijk rustig te houden. Ook de bevolking bleek naar hem te willen luisteren. Hij hield het Syrische parlement in stand om ervoor te zorgen dat er geen machtsvacuüm zou vallen en het land regeerbaar zou blijven.
Tegelijk riep Al-Joulani in de media dat hij een vreedzame regering wilde vormen. Minderheden in Syrië konden gerust zijn, zo beweerde hij. Internationale organisaties reageerden overwegend opgelucht en financiële steun voor Syrië werd overal toegezegd. Het land lag immers grotendeels in puin en de opbouw zou veel geld kosten. Het contrast met het luxueuze paleis van Assad kon bijna niet groter.
De rust is in Syrië nog lang niet weergekeerd en ook de tragedie die onder Assads regime plaatsvond is nog lang niet verwerkt. Velen zochten en zoeken tussen de doden en in de massagraven naar de lichamen van hun geliefden die plotseling verdwenen waren. De naweeën zullen nog vele jaren voor trauma’s zorgen. Ook zal er nog lang naar daders gezocht gaan worden om rekeningen te vereffenen.
Over niet al te lange tijd zal vast wel meer duidelijk zijn over hoe Al-Joulani zijn regering zal vormgeven. Er is al besloten dat alle rebellengroepen samen onder zijn Ministerie van Defensie zullen vallen. Verkiezingen zijn pas over een aantal jaren aan de orde (als die er ooit zullen komen). Binnenkort zal er allicht meer zicht komen op de islamitische agenda die hij zal willen uitvoeren.
(Update 13jan2025: Inmiddels zijn een aantal jihadistische kopstukken, ook van buiten Syrië, benoemd als ministers.)
De belangen van Rusland en Turkije
Inmiddels staan Rusland en Turkije op het vinkentouw om Al-Joulani te steunen. De belangen voor Rusland zijn groot, want de Syrische marinehaven en luchthaven zijn voor Rusland onmisbaar als tussenstop richting Afrika. Iran houdt zich momenteel even op de achtergrond, maar dat zal wellicht niet lang duren.
Turkije heeft belangen bij goede relaties met de nieuwe Syrische machthebbers, enerzijds vanwege de miljoenen vluchtelingen die Turkije graag terug wil sturen, anderzijds vanwege zijn strijd tegen de Koerden. Turkije hoopt dat de meerjarige banden met diverse rebellengroepen die nu achter Al-Joulani staan, invloed in Syrië zal opleveren. Of dit zich zal gaan uitbetalen zullen we moeten afwachten.
Het lijkt er inmiddels op dat Rusland z’n marine- en luchthaven in Syrië kan behouden. Daarbij heeft Al-Joulani er belang bij om Rusland te vriend te houden, ondanks de eerdere Russische steun aan Assads regime. Immers de Syrische rebellengroepen werden onvoldoende gesteund door Europa en de V.S., waardoor die relaties niet erg goed zijn. Al-Joulani heeft zich daar overigens nog niet echt over uitgesproken. Daarvoor is het nog te vroeg. Door de deur naar Rusland open te houden, hoeft Al-Joulani nu nog niet te kiezen.
De Bijbelse profetieën spreken
De Bijbelse toekomstvoorzeggingen laten zien hoe de toekomst van Syrië eruit ziet. Overigens zijn in diverse profetieën verschillende typen voorspellingen te lezen. Soms roept een voorspelling onheil over Syrië af, maar het kan ook gaan om zegen voor Syrië. Het is belangrijk om die twee verschillende typen profetieën niet door elkaar te halen. Ze worden namelijk van elkaar gescheiden door de terugkeer van Jezus naar de aarde. Eigenlijk gaan de zegenende profetieën over het Syrische gebied tijdens het Vrederijk of 1000-jarig rijk. De onheilsprofetieën gaan over de periode die daaraan vooraf gaat.
Een belangrijke profetie waarvan we de contouren vandaag al zien uitkomen is die van Ezechiël 38. Hierin wordt de heerser Gog uit het land Magog in het noorden, geroepen om met zijn leger naar het zuiden te trekken. Bij zijn leger zullen zich diverse volken aansluiten. Dit lijken allemaal volken te zijn boven de oost-westgrens Iran-Irak-Syrië-Libanon. Deze legers zullen dan optrekken tegen de landen ten zuiden van die lijn, waar ook Israël bij hoort. In mijn boek leg ik precies uit hoe dat komt en waarom de grenslijn daar ligt.
De toekomst van Syrië
Op basis van de Bijbelse profetieën lijkt het erop dat de leider van Syrië in de tijd van de komst van Gog zich bij hem zal aansluiten. Uiteindelijk zal Jezus die legers dan vernietigen in de slag bij Harmageddon. Dat is voor Syrië geen goed vooruitzicht, maar we zullen in de nabije toekomst zien dat het nieuwe regime in Syrië zich bij een of zelfs meer van die noordelijke landen zal aansluiten. Dat zal dan allicht Turkije of Rusland zijn of zelfs beide.
Vanwege het nogal fundamentalistisch islamitische karakter van de nieuwe heersers zal het in ieder geval een keuze zijn tegen de God van de Bijbel, tegen de God van Israël. Onder Assad heerste er in Syrië een wreed, maar tamelijk werelds geörienteerd regime. In december 2024 is dat heel anders geworden. Daarmee is de omwenteling in Syrië geen goed nieuws voor de eigen bevolking en al helemaal niet voor de christenen daar, maar zeker ook niet voor Israël.
Laten we letten op de ontwikkelingen daar, en die steeds tegen het licht houden van de Bijbelse toekomstverwachting. Want die ontwikkelingen gaan de laatste jaren razendsnel!