Hoe zit het nu met Openbaring? – 2

9 juli 2025

In het eerste artikel over Openbaring 1 hebben we gezien dat het eigenlijk de Openbaring is van Jezus Christus. Johannes (of zijn schrijver) heeft het opgeschreven.
Jezus heeft via deze openbaring aan de wereld laten weten dat Hij druk bezig is om zo snel mogelijk, maar op Gods tijd, de gebeurtenissen uit dat boek te realiseren. Dat is wat woorden als ‘binnenkort’, ‘spoedig’ of ‘de tijd is nabij’ willen zeggen.

Ook hebben we gezien dat Johannes opdracht kreeg om zijn boek aan zeven gemeenten in klein-Asia, het huidige Turkije, te sturen. Tegelijk staan die zeven voor de volledige kerk in alle landen en van alle tijden, ook van vandaag.
En we zagen dat de betekenis van ‘de dag van de Heer’ niet betekent dat Johannes dit visioen op een zondag kreeg, maar dat het visioen over de dag van de Heer gáát. Dat is wat de Bijbelse betekenis van ‘dag van de Heer’ inhoudt. Die dag – of die periode – ligt nog in de toekomst. En ik geloof dat die dag, die toekomst, inmiddels heel dichtbij is gekomen!

Johannes groet de zeven gemeenten

De groet van Johannes aan de zeven gemeenten waarnaar hij de brieven moest schrijven zijn zo ongeveer de bekendste woorden uit het Bijbelboek Openbaring, en misschien wel uit de hele Bijbel. Want in veel kerken begint elke kerkdienst met (een deel van) die woorden, die dan door de predikant worden uitgesproken:

Openb.1:4-6 Genade zij u en vrede van Hem die is, die was en die komt, en van de zeven geesten voor zijn troon, en van Jezus Christus, de betrouwbare getuige, de eerstgeborene uit de dood, de heerser over de vorsten van de aarde. Aan Hem die ons liefheeft en ons van onze zonden heeft bevrijd door zijn bloed, die een koninkrijk uit ons gevormd heeft en ons heeft gemaakt tot priesters voor God, zijn Vader – aan Hem komt de eer toe en de macht, tot in eeuwigheid. Amen.

Eigenlijk werkt deze groet als een belijdenis over God, de heilige Geest en vooral over Jezus, voor elke gelovige christen. De heilige Geest wordt hier genoemd als ‘de zeven geesten voor zijn troon’. Weer het woord ‘zeven’, dat volheid, volledigheid, volkomenheid aangeeft. Het is hier als het ware de volheid van de Geest, die daarmee Gods kracht uitwerkt in gelovige christenen.
Ook staat er dat Jezus ons tot een koninkrijk gemaakt heeft en tot priesters voor God. Daarom vormen alle christenen samen een koninkrijk voor Jezus, die onze Koning is, ook nu al. Een priester is een vertegenwoordiger van God voor de mensen, die mensen bijstaat met hulp en kennis, uit naam van God. Dat is de taak van elke christen.

De terugkomst van Jezus naar de aarde

Al in het eerste hoofdstuk van Openbaring laten God en Jezus aan Johannes weten dat Jezus op een dag zal terugkomen:

Openb.1:7 Hij komt met de wolken, en dan zal iedereen Hem zien, ook degenen die Hem doorstoken hebben. Alle volken op aarde zullen over Hem weeklagen. Ja, amen.

Bij de hemelvaart van Jezus zeiden de engelen al tegen zijn leerlingen dat Hij eens zou terugkomen zoals Hij naar de hemel is opgevaren, middels een wolk. Ook Daniël vertelde daarover in een van zijn profetieën (Dan.7:13). En Jezus zelf liet dat al weten, zoals de evangelist Matteüs heeft opgeschreven:

Mat.24:30 Dan zal het teken van de Mensenzoon verschijnen aan de hemel, en alle volken op aarde zullen zich van ontzetting op de borst slaan als ze de Mensenzoon zien komen op de wolken van de hemel, bekleed met macht en grote luister.

Jezus zal terugkomen op de wolken van de hemel. Ook zijn Joodse volksgenoten zullen daarvan getuige zijn wanneer dat allemaal gebeurt. Zij zijn immers mensen van het volk ‘dat Hem doorstoken heeft’. Ook de profeet Zacharia noemde dat al:

Zach.12:9-10  Op die dag zal Ik alles in het werk stellen om de volken uit te roeien die Jeruzalem belagen. Het huis van David en de inwoners van Jeruzalem echter zal Ik vervullen met een geest van mededogen en inkeer. Zij zullen zich weer naar Mij wenden, en over degene die ze hebben doorstoken, zullen ze weeklagen als bij de rouw om een enig kind; hun verdriet zal zo bitter zijn als het verdriet om een eerstgeborene. Op die dag…

Deze profetie van Zacharia zal uitkomen op hetzelfde moment als de profetie van Openbaring 1. Het gaat over dezelfde gebeurtenis: de wederkomst van Jezus naar de aarde.

Iedereen zal de wederkomst live kunnen zien…

Niet alleen de inwoners van Israël zullen het zien dat Jezus terugkomt – en tot inkeer komen – ook miljoenen mensen elders op de wereld zullen dit allemaal zien gebeuren. Ze zullen het realtime kunnen volgen op hun computerschermen of telefoons. De schrik in de wereld zal enorm zijn. En ook van hen zullen velen dan alsnog tot inkeer komen, tot het inzicht dat de Bijbel weldegelijk waar is. Ze zullen tot de ontdekking komen dat Jezus daadwerkelijk bestaat en zijn rijk zal vestigen. De spijt van het eerdere ongeloof zal enorm zijn.

Het is niet voor niets dat de elektronische wereld van de digitale mogelijkheden zich de laatste decennia zo ongelooflijk heeft ontwikkeld. Nog maar zo’n tien jaar geleden was het nauwelijks mogelijk om live mee te maken wat er in de wereld gebeurde. Alles moest worden opgenomen. Maar vandaag hangt de ruimte vol met satellieten en zit de grond vol met glasvezel. Het heeft gezorgd voor een giga-versnelling van beeld en geluid. Daardoor kunnen we daadwerkelijk direct zien wat er waar dan ook op de wereld gebeurt.

Jezus zal wellicht terugkomen op de Olijfberg in Jeruzalem. Het is dan ook niet voor niets dat die plek vandaag vol hangt met camera’s, zodat iedereen met een mobiele telefoon het live kan meemaken wanneer Jezus terugkomt op de wolken van de hemel, zoals Openb.1:7 ons laat weten.

Letterlijk of ‘geestelijk’

Met deze aankondiging van Jezus’ terugkeer naar de aarde wijst Openbaring 1 al vooruit naar het einde van het Bijbelboek. In Openbaring 20 gaat het over mensen die ‘het beest niet aanbeden hadden en zijn merkteken niet op hun voorhoofd hadden gekregen’. Kennelijk waren zij omgekomen, want ‘zij waren tot leven gekomen en heersten duizend jaar lang samen met Christus’ (vers 4). Dat zal gebeuren nadat Jezus vanuit de hemel daadwerkelijk is teruggekomen.

Velen lezen dit echter niet gewoon zoals het er staat, maar lezen deze teksten allegorisch, zoals ze dan vaak heel Openbaring als allegorisch uitleggen. Het ‘beest’ staat dan niet voor 1 bepaalde heerser die in de laatste dagen nog moet komen, maar krijgt de meer algemene betekenis van ‘het kwaad’ in de wereld.

Het gaat daarbij ook niet om een periode van 1000 jaar die nog komen moet, maar om een onbepaalde tijdsduur. Die is begonnen bij het ontstaan van de eerste christelijke gemeenten en duurt nog steeds voort, al bijna 2000 jaar. Het getal 1000 wordt dan gezien als een aanduiding van een lange periode van onbepaalde tijd.

Die geestelijke of allegorische uitleg geldt in die visie voor vrijwel het hele boek Openbaring. Maar ook de meeste andere profetieën over de toekomst worden in die visie allegorisch gezien, niet letterlijk.

Het vreemde is echter dat profetieën die de toekomst voorspellen en die nauwkeurig en letterlijk zijn uitgekomen, wél letterlijk gelezen worden. Denk dan aan de honderden profetieën over de 1e komst van Jezus, 2000 jaar geleden. Dat komt ook omdat de leerlingen van Jezus die letterlijke uitleg daarvan vermeld hebben in hun evangeliën. Maar over de voorspellingen die nog niet zijn uitgekomen, en vandaag nog in de toekomst zijn verborgen, ligt bij velen een sluier. Lees hierover meer in Hoe letterlijk moet je de profetieën lezen.

De alfa en de omega

Na de tekst over de komst van Jezus op de wolken lijkt het ineens weer over heel wat anders te gaan. Maar is dat wel zo? Nog steeds is God of Jezus aan het woord, maar volgt er een wat vreemde, cryptische tekst:

Openb.1:8 ‘Ik ben de alfa en de omega,’ zegt God, de Heer, ‘Ik ben het die is, die was en die komt, de Almachtige.’

Het is God, de Heer, die hier spreekt. Hij liet al aan Mozes weten dat Hij ‘Ik ben’ genoemd wil worden, Jahweh, de God van Israël. Tegelijk is Hij ook het ‘Woord’ (Johannes 1). Hij is immers de alfa en de oméga, wat de eerste en de laatste letters zijn van het Griekse alfabet. Daarmee omvat Hij alle woorden die God gesproken heeft en laat Hij zien dat Hij de hele Bijbel insluit en tegelijk ook Messias Jezus is.

In Openb.21:6 en 22:13 herhaalt Jezus dat Hij de alfa en oméga is en voegt Hij toe dat Hij daarom tegelijk ‘het begin en het einde’ is. We weten uit de Bijbel dat Jezus al bij de schepping betrokken was. En Hij is zeker ook bij de herschepping, bij de nieuwe hemel en aarde betrokken. Altijd al is Hij erbij geweest, Jezus, die tegelijk ook God, de Heer is. Dat zegt Jezus ook nog een keer in Openb.1:17, waar Hij zegt ‘de eerste en de laatste’ te zijn. Hij was er als eerste toen de mens op aarde verscheen, en zal er als laatste bij zijn als de laatste mens van de aarde verdwenen zal zijn.

Jezus is, Hij was en Hij zal komen

Hier in Openb.1:8 zegt God of Jezus dat Hij het is die is, die was en die komen zal. De volgorde lijkt wat vreemd, omdat het niet goed past in de tijd. Was-is-komt lijkt een logischer volgorde, maar Jezus begint met ‘die is’, daarna ‘die was’ en daarna ‘die komen zal’. Dat laatste hadden we ook in het vorige vers al gezien. Want Hij zal komen op de wolken om vervolgens koning te zijn in het 1000-jarig Vrederijk.

Hij is, dat kan betekenen dat Hij zich vereenzelvigt met de naam van God (Ik ben). Maar het is daarnaast ook zo dat Jezus al eeuwen, tot op vandaag over deze wereld regeert vanuit de hemel. Wij zien Hem niet, maar kunnen het wel merken. De profetieën in de Bijbel moeten immers uitkomen. Dat kan alleen als Iemand daarbij aan het roer van deze wereld zit. Je merkt het echter alleen op als je je verdiept in Gods plan met de wereld, zoals Hij dat in de Bijbel heeft laten opschrijven.

Hij ‘was’, toen Hij 2000 jaar geleden op aarde rondliep in Israël. Jezus kwam toen vanuit zijn goddelijkheid naar de aarde, om daar als mens onder de mensen te zijn. Hij wilde de mensen toen laten weten dat God hen liefheeft. Maar de mensen in Israël dachten dat Hij de beloofde Messias was, die hun koning, hun bevrijder van de Romeinen zou worden. Toen bleek dat Hij was gekomen om hele andere profetieën te vervullen, wilden ze Hem niet meer. Ze wilden Hem alleen voor zichzelf, voor hun eigen glorie, niet voor hun eigen tekortkomingen en misdragingen. Toch was Hij juist daarvoor gekomen, want dat was belangrijk voor Gods plan met de wereld en met de mensen overal.

Toen Hij ‘was’ moest Hij sterven… voor ons

Als je aandachtig de Bijbel leest en dat zo letterlijk mogelijk doet, dan kun je in die Bijbel Gods plan met deze wereld ontdekken. De dood van Jezus is een onderdeel van dat plan. Zijn missie toen Hij 2000 jaar geleden op aarde rondliep, moest dan ook wel uitlopen op zijn dood. Hoe dat gegaan is staat uitgebreid beschreven in de eerste vier boeken van het Nieuwe Testament. Het gebeurde voor de redding van alle mensen die in Hem, in God, in de waarheid van de Bijbel zouden geloven.

De profetieën in de Bijbel, ook die van Openbaring, maken deel uit van die waarheid. Ga daarnaar op zoek. Gebruik daar ook hulpmiddelen bij, zoals boeken en tijdschriften. Ga erover met anderen in gesprek. Ga op die ontdekkingstocht. Deze en andere websites kunnen je daarbij helpen!