Veel mensen hebben wel eens gehoord van het getal 666. Ook dat dit getal een speciale, wat mysterieuze betekenis zou hebben.
Het Bijbelboek Openbaring vertelt over dat getal 666 en zegt dat dit het getal van het beest is. Wat betekent dat eigenlijk?
De Bijbel zelf geeft de nodige aanwijzingen en zegt daarbij dat het een getal is van een mens. Velen wilden weten wie die mens dan zou moeten zijn en zijn om die reden aan het rekenen geslagen. Ze gingen er (wel of niet terecht) vanuit dat er met de cijferwaarden van letters gerekend zou moeten worden. Letters kun je immers ook als waarde in een getal uitdrukken, zoals A=1, B=2, C=3, enz. Zo zijn allerlei namen van mensen bij die berekeningen al tevoorschijn gekomen, zoals keizer Nero, Adolf Hitler of zelfs de namen van pausen. Vaak waren mensen heel creatief om hun berekeningen kloppend te krijgen…
De traditionele uitleg
De aanduiding van het getal 666 komen we tegen in Openbaring 13. Daar staat in vers 18 het volgende:
Hier komt het aan op wijsheid. Laat ieder die inzicht heeft het getal van het beest ontcijferen; er wordt een mens mee aangeduid. Het getal is zeshonderdzesenzestig.
De mensen die op basis hiervan op allerlei namen van heersers en pausen zijn uitgekomen hebben dat kennelijk alleen gebaseerd op deze tekst. Ze hebben verzuimd om die tekst in de context te plaatsen van het geheel van hoofdstuk 13. Of hebben dat hoofdstuk heel anders geïnterpreteerd.
In de oude kerk van eeuwen geleden en ook nog in veel kerken van vandaag leeft er de gedachte dat het Bijbelboek Openbaring niet al te letterlijk gezien moet worden. Het zou vooral de betekenis hebben van een verheven en allegorisch verhaal over de wereld van heden en verleden. En dan vooral het verleden, wat verklaart waarom rekenaars met het getal 666 uitkwamen op allerlei heersers uit de geschiedenis.
Vaak werd er ook naar bepaalde heersers toegerekend. Dan werden er allerlei rekenkundige trucs uitgehaald om het kloppend te krijgen. Of men rekende de getalswaarden om naar andere talen, of telde er per letter nog iets bij op. Anderen kwamen met nog creatievere oplossingen.
Een andere traditionele uitleg
Behalve de geschiedkundige uitleg dachten velen tot nog niet zo lang geleden dat het getal 666 de betekenis had van het internet, waarbij elke 6 voor de letter W stond. Zo zou 666 dan via een omweggetje ‘www’ betekenen.
Nog een andere uitleg die veel voorkomt, en die ik ook door predikanten in mijn eigen kerk heb horen verkondigen, is die van het onderscheid tussen 666 en 777. Johannes heeft in Openbaring 13 gezegd dat 666 het getal van een mens is. Predikanten koppelen dat dan aan de zesde scheppingsdag, de dag waarop de mens geschapen werd. Zes is daarom het getal van de mens. Zeven is het getal van de volheid, van de perfecte ordening, het getal van God.
De redenering is dan dat Johannes eigenlijk zegt dat 666 het getal van de mens is en nooit 777 zal bereiken. God zal daarom altijd ver verheven blijven boven de mens. Het zou daarmee een aanduiding zijn dat we ons als mensen maar niets moeten inbeelden, met onze waarde van 6 als mens en drie keer 6 als mensheid. God is als 777 immers altijd groter en machtiger.
In de tekst van Openbaring 13 staat echter niet het getal 6-6-6, maar ‘zeshonderzesenzestig’. Het gaat niet om drie losse zessen, maar om één getal 666. Daarom zijn beide bovenstaande manieren van uitleg eigenlijk een beetje vreemd, omdat er geen rekening gehouden wordt met wat er in de tekst staat. Het lijkt vooral ingegeven door de wens om betekenis aan het getal 666 te geven. Daarbij wordt de manier waarop dat in de Griekse grondtekst staat gemakshalve buiten beschouwing gelaten, evenals de context ervan.
De context van het Bijbelboek Openbaring
Om dichterbij de betekenis van het getal 666 te komen zullen we moeten kijken naar de manier waarop we naar het hele Bijbelboek Openbaring moeten kijken, en meer specifiek naar Openbaring 13.
Bij het lezen van Openbaring blijkt het boek vol te staan met vele honderden verwijzingen naar andere Bijbelteksten. Die teksten komen zowel uit het Oude als het Nieuwe Testament. Door daarnaar op zoek te gaan kun je erachter komen dat die teksten over de toekomst gaan. Het blijkt dan een toekomst die zelfs voor ons nog in de toekomst ligt.
De context van Openbaring 13
Als je kijkt naar wat Jezus gezegd heeft, lijkt er een verband te zijn met Openbaring 13. Jezus zei tegen zijn leerlingen, en daarmee tegen ons het volgende:
(Mat.24:15) Wanneer jullie dus de ‘verwoestende gruwel’ waarover gesproken is door de profeet Daniël, zien staan op de heilige plaats (lezer begrijp dit goed), (16) dan moet iedereen in Judea de bergen in vluchten; (…) (21) Want het zal een tijd van grote verdrukking zijn, zoals er niet geweest is sinds het ontstaan van de wereld tot nu toe, en ook niet meer zal komen.
Jezus heeft het hier over iets dat Hij ‘verwoestende gruwel’ noemt. Daarbij verwijst Jezus naar het Bijbelboek Daniël, waar diezelfde uitdrukking vermeld staat. Die uitdrukking blijkt dan de betekenis te hebben van een groot afgodsbeeld. Het gaat dan om een standbeeld dat door de bevolking aanbeden moet worden. Daniël legt uit dat de oprichting van dat standbeeld zich in een verre toekomst zal afspelen. Ook Jezus verwijst naar de toekomst, naar een tijd waarin er weer een Joodse bevolking in Judea zal wonen…
Jezus zegt erbij dat dit standbeeld ‘op de heilige plaats’ zal staan. Die heilige plaats blijkt de tempel in Jeruzalem te zijn. Of preciezer nog, het altaar dat dan op het tempelplein moet staan.
Als we dan teruggaan naar Openbaring 13, blijkt het ook daar te gaan om een groot afgodsbeeld dat door iedereen aanbeden moet worden, precies zoals Daniël en Jezus daarover spreken. Er zijn overigens veel meer aanwijzingen dat wat Johannes opgeschreven heeft in Openbaring 13 zich in de toekomst zal afspelen, wellicht zelfs de nabije toekomst.
Het getal van het beest werkt in de toekomst
We weten nu dat de vertelling van Openbaring 13 zich in een tijd moet afspelen die voor ons nog toekomst is. Dan moet ook het laatste vers van dat hoofdstuk zich in de toekomst afspelen. Het lijkt er daarom op dat het getal 666 betrekking heeft op een mens, die tegelijk ‘het beest’ zal zijn, die in die toekomstige periode aan de macht zal zijn.
Het heeft dan ook geen zin om er allerlei berekeningen op los te laten, om toe te rekenen naar een of andere heerser uit het verleden. Het gaat immers om een heerser, het beest, die in de toekomst – wellicht de nabije toekomst – tevoorschijn zal komen. Misschien is hij al in het nieuws, maar dat weten we simpelweg nog niet.
Het getal van het beest, dat ook mens is, is 666
Pas als die periode van de nabije toekomst aanbreekt, dan pas zullen de mensen kunnen berekenen dat die heerser bedoeld wordt met het getal 666. Dan pas zal blijken dat de manier van berekenen zo enorm voor de hand ligt, dat men zich erover zal verbazen dat niemand eerder op dat idee gekomen is.
God heeft nu nog een sluier gelegd over dat vreemde getal. Vanwege die sluier zijn we vandaag nog niet in staat om uit te rekenen wie met dat getal bedoeld wordt. Maar als deze mens, deze heerser, over een groot deel van de wereld aan de macht gekomen is, dan pas zullen mensen die een beetje thuis zijn in de Bijbel kunnen berekenen dat die persoon, die heerser, met dat getal bedoeld wordt. Hij zal niet veel later de grote werelddictator van de eindtijd worden. Hij zal ‘het beest’ worden, de Adolf Hitler van de eindtijd, wanneer de duivel zijn geest in bezit zal nemen. Dan zal de wereld nog heel wat te wachten staan. En uit de Bijbel kunnen we weten dat dat niet veel goeds betekent…
Laten we erom bidden om dat niet mee te hoeven maken!